HAMAMELÄ°S VÄ°RGÄ°NÄ°ANA Biz sizi arayalým

HAMAMELÄ°S VÄ°RGÄ°NÄ°ANA

 

HAMAMELÄ°S VÄ°RGÄ°NÄ°ANA

HAMAMELÄ°S VÄ°RGÄ°NÄ°ANA

MAKALELER

Ana Sayfa   |  Bitki Sözlüğü   |  Bitki Sözlüğü-H   |  HAMAMELÄ°S VÄ°RGÄ°NÄ°ANA

HAMAMELÄ°S VÄ°RGÄ°NÄ°ANA

 
HAMAMELÄ°S VÄ°RGÄ°NÄ°ANA

Latince Adı: Hamamelis virginiana
HAMAMELÄ°S
Hamamelis, Hamamelis, Hamamelis virginiana
 
Sihirli ceviz Syn: Hamamelis macrophylla
Sihirli fındık : dioica
Cadı fındığı: Trilopus nigra
Sihirli cadı : virginiana
Virjinya Hamamelisi
Familyası: Hamamelisgillerde, Hamamelisgewâchse, Hamamelidaceae
Drugları: Hamamelis yaprakları; Hamamelis folium
Hamamelis kabukları; cortex
Hamamelisin yaprak ve kabukları çay, sargı, fitil, tentür ve natürel ilaç yapımında kullanılır.
 
GiriÅŸ: Hamamelisin bilinen 100 e yakın türü mevcuttur ve bunlardan sadece Virjinya Hamamelisi tıbbi maksatla
kullanılır ve diÄŸerlerinin böyle bir özelliÄŸi yoktur veya bilinememektedir. Hamamelis mollis süs bitkisi olarak Avrupa
da ve Amerika da yetiÅŸtirilir ve Hamamelis Japonica ise enelikle Orta ve Kuzey Japonya da süs bitkisi olarak
yetiştirilir ve yabani olarak kendiliğinden yetişir. Bizi ilgilendiren Şifalı Hamamelis (Virjinya Hamamelisi); Hamamelis
virginiana 1736 da Ä°ngiliz asıllı botanikçi Collinson tarafından Avrupaya getirilmiÅŸ, önce süs bitkisi olarak yetiÅŸtirilen
bitki daha sonra Åžifalı bitki olduÄŸu için bir dizi araÅŸtırması yapılmıştır. Latince Hamatus, kancalı, melum, elma
anlamına gelir ve Kancalı elma gibi bir anlam çıkar.
Botanik: Hamamelis 1-8m boyunda olan küçük bir aÄŸaççık olup birçok bakımdan fındığa benzer, yani bazen çalı
bazen küçük bir aÄŸaç gibi olabilir. Sonbaharda yapraklarının solup dökülmeye baÅŸladığı an, çiçek açmaya
baÅŸladığından Cadı fındığı, Sihirli fındık, Sihirli ceviz veya Sihirli çalı diye anılır. Yaprakları 5-10cm eninde, 10-15cm
uzunluÄŸunda, ters yumurta ÅŸeklinde, kenarları kertikli, üst ve alt yüzeyi hafif tüylü, kısa saplı ve yeÅŸil renklidir.
Çiçeklerinin kupa yaprakları 4, döllenme tozlukları 4 adet olup, taç yaprakları 1-1,5cm uzunluÄŸunda 2-3mm eninde,
altın sarısı renkte ve ÅŸerit ÅŸeklindedir. Meyveleri fındıktan küçük iki bölümlü, kapsül ÅŸeklinde, her kapsül bölümünde
bir tohum bulunur ve olgunlaşınca bu kapsüller ortadan çatlar ve yaÄŸlımsı tohumları çevresine fırlatır.
YetiÅŸtirilmesi: Çalılıklar, orman kenarları, sahil yamaçları, ırmak kenarları, kumluklar ve humuslu taÅŸlı topraklarda
rahatlıkla yetişir.
Hasat zamanı: Yaprakları Hazirandan Eylüle kadar toplanarak hemen gölgede kurutulur, ince kıyıldıktan sonra ve
özel kaplarda muhafaza edilir. Kabukları; dallarının kabukları Mayıstan Temmuza kadar soyularak gölgede
kurutulur ve ince kıyıldıktan sonra özel kaplarda muhafaza edilir. Malesef ÅŸifalı bitkiler toplama, kurutma, paketleme
ve depolama iÅŸlemleri sırasında çok yanlışlar yapılmaktadır. Bitkinin ÅŸifalı kısmı yaprak veya çiçekleri ise asla GüneÅŸ altında kurutulmaz ve mutlaka gölgede kurutulmalıdır. Ayrıca örneÄŸin bitki 5 günde kurudu ise, 2 gün daha
kurumada bırakmak mahzurludur, çünkü birleÅŸimindeki eterik yaÄŸları kaybettiÄŸinden kalitesi düÅŸer. Sadece bitki
kökleri GüneÅŸ te kurutulur ve kurur kurumaz hemen paketlenip depolanması gerekir. Åžifalı bitkilerin Aktarlarda
açıkta satılması kalitesini kısa sürede düÅŸürür ve etkisini oldukca azaltır.
BirleÅŸimi: Yapraklarındaki maddeleri önemine göre ÅŸöyle sıralayabiliriz;
a) Tanin ve Tanin türevleri %5 oranında olup bu da
1) Gallotaninler; Catechin (KateÅŸin), Gallocatechin, (-)-Epicatechin, Epigallocatechin ve kabuklarında çok az fakat
yaprakalrınhiç olmayan hamamelitanin içerir.
2) Proantocyanidinler (Proantosiyanidi,nler); Cyanidin, Delphinidin, Leucocyanidin ve Leucodelphinidin
b)
1) Flavonlar %1,9; Kâmpferol, Quercetin, Ä°zoquercitrin ve Myricetin içerir.
2) Flavonglikozitler; Myricetin-3-glikozit içerir.
c) Eterik yaÄŸ türevleri %0,01-0,5 oranında olup bunun +40 ını alifatil alkoller, %15 alifatik ve Ester, %25 Karbonik
bileÅŸiklerden oluÅŸur.karbonik bileÅŸiklerden; n-Hexen-2-al(%10), Asetaldehid (%3-4), ?-Jonen (%3-4) ve ß-Jonen
(%1) içerir.
d) Ayrıca Gallikasit %6,5 ve Kahve asidi %13 oranında bulunur.
Kabuklarının birleÅŸimindeki maddeleri ise ÅŸöyle sıralayabiliriz; kabuÄŸunun birleÅŸimindeki Tanin türevleri
yapraklarınkinden iki kat daha fazladır ve içerdikleri hemen hemen aynıdır. Sadece çok az bir farklılık gösterir ve
buda kabuklarında takriben %6-12 oranında Hamamelitannin bulunur.
AraÅŸtırmalar: Hamamelis yaprak ve kabuklarının ekstresinden ede edilen natürel ilaçla (merhem, damla ve fitil) bir
düzine tedavi denemesi yapılmıştır. H.Michaelis ve ekibi 1952 Baldır ülseri, T.Kundroft 1954 de Flebit, H.Becker
1959 da Varis, A.Wittler 1963 de Baldır ülseri ve basur, M.A.Bauchwitz 1975 de Baldır ülseri, B.Sorkin 1980 de
Ekzema, R.Pfister 1981 de Ekzema, D.K.James 1989 da Episiotomie, M.Swoboda 1991 de Ekzema ve H.G ve ekibi
1991 de Basur rahatsızlığı olan hastalar üzerinde tedavi denemeleri yapmışlardır.
1) PsiÅŸik rahatsızlığı (Intertrigo) olan 30 hasta üzerinde Hamamelis losyonu (Deksin Basic Lostion) ile 3 ay süren
tedavi denemesi yapmışlar ve bunların 18 i tamamen, 9 u ise büyük oranda iyileÅŸmiÅŸlerdir. (Nhp.5.99.774)
2) Steinhart ve ekibi 1982 de Basur rahatsızlığı olan 70 hasta üzerinde Hamamelis ekstresinden elde edilen
merhemle tedavi denemesi yapmışlardır. bu tedavi denemesine katılan hastaların %98,2 si rahatsızlıklarından
tamamen kurtulduklarını beyan etmişlerdir. (ZP.93.155)
3) Swoboda, Maver ve ekibi 1991 de nörodermatoz hastalığı olan 22 hasta üzerinde Hamamelis merhemi ile tedavi
denemesi yapmışlardır. Hastalarda görülen kabuk baÄŸlama, kızarıklık, kaşıntı, ışığa karşı duyarlılık ve sulanma gibi
rahatsızlıkları aynı Kortizonlu merhemler (Bufexamac) kadar etkili olduÄŸu ve bu tür rahatsızlıkları iyileÅŸtirdiÄŸini tespit
etmiÅŸlerdir. (Age)
4) More, James ve ekibi 1989 yılında ameliyat sonrası yaraları iyileÅŸtirmek için (Episiotomie) Hamamelis suyu ile
pansuman yapmışlar ve yaraların kısa sürede iyileÅŸtiÄŸini tespit etmiÅŸlerdir. (Age)
Tesir ÅŸekli: damarları daraltıcı, kanamayı önleyici, iltihapları önleyici, salgıları azaltıcı ve mikropları öldürücü
özelliklere sahiptir.
Kullanılması:
a) AraÅŸtırmalara göre Hamamelis preparatları baÅŸta; basur, varis, flebit (toplardamar iltihaplanması), nörodermatoz
(besin alerjisi nedeniyle ortaya çıkan kaşıntılı, kabarcıklı, sulu ve kızarık ekzema), piÅŸik (Intertrigo), baldır ülseri
(ucus cruris) ve episitomiye (ameliyat sonrası iyileştirme tedavileri) karşı kullanılır.
b) Komisyon E'nin 21.08.1985 tarih ve 154 nolu Monografi bildirisine göre Hamamelis yaprak ve kabuklarının çayı
veya ekstresinden elde edilen natürel ilaçlar baÅŸta hafif deri yaralanmaları, deri ve mukozanın iltihaplanması, basur
ve varise karşı kullanılır.
c) Homeopati de; Hamamelis tentürü baÅŸta Varis, toplardamar iltihaplanması (flebit), basur, burun kanaması, beyaz
akıntı, haya iltihaplanması, yumurtalık iltihaplanması, baldır ülseri ve piÅŸiÄŸe karşı kullanılır.
d) Halk arasında ağız içi ve diÅŸeti iltihaplanması ve ishale karşı kullanılır.
Açıklama: Hamamelis yaprak ve kabuklarının ekstresi sırasında Tanin türevlerinden Hamamelitanin ekstreye
geçmemesine raÄŸmen Hamamelis ekstresi etkilidir. Bu etkinin Flavonlar ve Flavonglikozitler ve Eterik yaÄŸların etkili
olduÄŸu ve de serbest radikalleri etkisiz hale getirdiÄŸi tespit edilmiÅŸtir. Hamamelitaninler ise iltihapları önleyici
özelliÄŸe sahiptir.
Çayı: Hamamelis yaprak ve kabuklarından 2 kahve kaşığı demliÄŸe konur ve üzerine 300-400 ml kaynar su ilave
edilerek 10-15dk demlenmeye bırakıldıktan sonra süzülerek içilir.
Homeopatide: Hamamelis dal ve kabuklarından 20gr ince kıyılarak bir ÅŸiÅŸeye konur ve züerine 80ml %70 lik alkol
ilave edilerek güneÅŸ ışınlarından uzakta mhafaza edilir ve iki günde bir çalkalanır. Bu nesne 4-6 hafta sonra
süzülerek Homeopatide 'Hamamelis' adı ile anılan tentür elde edilir. Bu tentürden günde 3-5defa, 10-15damla, 4-
6hafta süreyle alınır.
Hastalığın belirtileri (semptom):
1) Toplardamar iltihaplanması, tıkanması ve genişlemesi varsa
2) Bütün eklemlerin sızlaması ve aÄŸrıması veya dövülmüÅŸ-yaralanmış gibi hissetme
3) Kanamalar yavaÅŸ, koyu aynı düzende akarsa
4) Basur, varis ve toplardamar iltihaplanması aşırı ağrılı ise
5) Toplardamarlar dolu, genişlemiş ve dokununca ağrırsa
Bu gibi hallerde Hamamelis tentürü gerekir.
Hamamelis ekstresi: Hamamelis dal kabukları ve yapraklarından eşit oranda alınarak Etanol ve su karışımı ile
ekstraksiyonu yapılarak ekstresi elde edilir. Bu ekstre natürel ilaç, kolonya, parfüm, tıraÅŸ losyonu, el ve yüz
merhem ve fitil yapımında kullanılır.
Yan tesirleri: Hamamelis yaprakları %4-5, kabukları %6-12 oranında Tanin içerir. Åžayet uzun süre ve yüksek
dozda Hamamelis kabuk ve yapraklarından yapılan çay kullanılırsa karaciÄŸer, mide, bağırsak, pankreas ve dalak
rahatsızlıklarına neden olabilir.