ATEÅž OTU Biz sizi arayalým

ATEÅž OTU

 

MAKALELER

Ana Sayfa   |  Bitki Sözlüğü   |  Bitki Sözlüğü-A   |  ATEÅž OTU

ATEÅž OTU

ATEÅž OTU

 
 
Latince Adı: Plantago lanceolata ,Spitzwegerich
Diğer İsimleri: Sinir otu,Yara otu,Çıban otu,Körçıban otu,Pişik
otu,Kurbağaotu,Bağ yaprağı,Sivri Sinirli ot
 
AteÅŸ otu(sinir Otu)
 
Familyası: Sinirliotgillerden, Wegwerichgewachse, Plantaginaceae. Drugları: Sinirli ot; Plantaginis lanceolatae herba
Ateş otu çay ve Natürel ilaç, büyük sinirli ot ise tentür yapımında kullanılır.
Ateş otunun bilinen 260 türü mevcuttur ve bunlardan en çok Sivri Sinirli ot; P. Lanceolata L. ve Büyük Sinirli ot;
P.major L. tedavide kullanılır. Sivri Sinirli ot genelinde Çay ve Natürel ilaç, Büyük Sinirli ot ise Tentür yapımında kullanılır. Bu iki türün haricinde Dağ Sinirli otu; P. Alpinal, Beyaz Sinirli ot, P. Medial ve Karga ayağı Sinirli otu
Coronopus L sayabiliriz. Almanca wegerich Yolların kralı, yol kenarlarında çok geliştiğinden Latince plan tago Ayak
tabanı ve de lanceolata mızrak anlamına gelir. Türkçede ise Sinirli ot denir. Zira yapraklarını koparınca içinden
beyaz ipliğimsi damarlar çıkar bu nedenle Sinirli ot da denir. Ayrıca Çıban otu, Kör çıban otu, Yara otu, Pişik otu da denir. Yaraları, çıbanı ve pişikleri (Ayak parmakları arasında ki) iyileştirdiğinden bu bitkiye Sinirli ot denilmesi çoğunlukla Sinirli otu olarak bilinen Kılıç otu ile karıştırılmasına eden olmaktadır. Kılıç otu sinirsel rahatsızlıklar, stres, depresyon, bunalım gibi rahatsızlıklara karşı etkili olduğundan bazen sinir otu diye de anılır. Eskiden Çinliler Vereme, Büyük İskender baş ağrısına, Romalılar, yaralara ve Türkler Öksürüğe karşı kullanmışlardır. Vatanının neresi olduğu konusunda kesin bir bilgi yoktur ve günümüzde Avrupa, Asya ve Kuzey Amerikanın ılıman bölgelerinde yabani olarak yetişir.
Botanik: a) Sivri Sinirli ot Çay ve Natürel İlaç yapımında, Büyük Sinirli ot Homeopatide Tentür yapımında kullanılır.
Sivri Sinirli ot 10-50cm boyunda çok yıllık, kökleri saçak şeklinde ve dikine yükselen bir bitkidir. Yapraklar mızrak şeklinde, kenarları bütün, ucu sivri, hafif tüylü, baştan uca doğru 5-9 adet ana damardan oluşur, koyu yeşil renkli roset yapraklardır. Çiçekleri 10-50cm uzunluğunda bir sap üzerinde bir silindir veya küre şeklinde çiçek demeti bulunur ve Taçları beyazımsı veya pembe renkli bir sap üzerinde 2-3 mm büyüklüğündedir. Meyveleri 3-4mm
büyüklüğünde yumurta şeklinde içinde iki adet tohumları bulunur ve tohumları uzunca ve de siyahımsı renktedir.
Büyük Sinirli otun farkı yapraklarının geniş olmasıdır, takriben 8-12cm uzunluğunda,5-9cm eninde yumurta şeklinde
kenarları hafif dalgalıdır.
  YetiÅŸtirilmesi: Hemen her yerde yetiÅŸen Sinirli otun tohumlarından birkaç tane bahçenizin bir köşesine ektiÄŸinizde
o orada herhangi bir özene gerek kalmadan gelişir ve yayılır.
Hasat Zamanı: Sinirli otun yaprakları, özellikle taze yaprakları ezilmeden mayıstan ekime kadar toplanır, havalı,
kuru yerlerde kurutulur ve kaldırılır. Tentür ise Büyük Sinirli otun taze yapraklarından yapılır. Malesef şifalı bitkiler
toplama, kurutma, paketleme ve depolama işlemleri sırasında çok yanlışlar yapılmaktadır. Bitkinin şifalı kısmı yaprak veya çiçekleri ise asla Güneş altında kurutulmaz ve mutlaka gölgede kurutulmalıdır. Ayrıca örneğin bitki 5 günde kurudu ise, 2 gün daha kurumada bırakmak mahzurludur, çünkü birleşimindeki eterik yağları kaybettiğinden kalitesi düşer. Sadece bitki kökleri Güneşte kurutulur ve kurur kurumaz hemen paketlenip depolanması gerekir. Şifalı
bitkilerin Aktarlarda açıkta satılması kalitesini kısa sürede düşürür ve etkisini oldukca azaltır.
 
 
Kullanılması: Ateş otu ekstresi veya Şurubu;
 
 
a)Klinik araştırmalarına göre: Başta Nefes yolları rahatsızlıklarından; Öksürük, tahrişli öksürük, Bronşit, Nefes
darlığı, Göğüs ağrısı ve Nefes yolları enfeksiyonuna karşı kullanılır. Ayrıca iltihaplı deri hastalıkları, ayak parmakları
arasındaki mantar ve arı sokmasına karşı kullanılır.
b)Komisyon E'ye göre: Komisyon E 30.11.1985 tarihli ve 223 Nolu Monografi bildirisinde başta; Nefes yolları ve
üşütmesi, Ağız ve yutak mukozasının iltihaplanması, haricen ise iltihaplı yaralara karşı kullanılır.
c)Homöopatide; Diş ağrısı, kulak ağrısı, Nevralji (Sinirsel ağrı), Yüz Nevraljisi (Trigeminusnevralji) ve yatağı
ıslatmaya karşı kullanılır. Ayrıca ayak parmakları arasındaki pişikleri de iyileştirir.
d)Halk arasında; başta Öksürük, Bronşit, Bronşitli Astım, Astım, Boğmaca, Verem ve genel üşütme hastalıklarına,
yatak ıslatma, ayak ağrısı, Basur, İshal, Böbrek ve Mesane rahatsızlıklarına karşı ve Kan temizleyici olarak kullanılır.
Haricense; Sivrisinek, Arı ve benzeri böceklerin sokmasına karşı Sinirli ot yaprağı ezilerek bağlanır veya öz suyu
sürülür. Ayak parmakları arasındaki pişiklere ve de parmak arasındaki cerahatli iltihaplı dolamaya Sinirli ot ezilerek
sarılırsa 2-3 günde iyileştirir.
 
 
Çay: İki kahve kaşığı Sinirli ot demliğe konur ve üzerine 200 -300 ml kaynar su ilave edildikten sonra 5-10dakika
demlenmesi beklenir ve de süzülerek içilir.
Açıklama: Sinirli otun birleşimindeki Aucubin, ß-Glukozidazlar anzimi tarafından parçalanarak Aucubigenin ve
Glikoza ayrılır ve ortaya çıkan Aucubigenin antibakteriel bir özelliğe sahip olduğundan mikropları yokeder. Yapılan
bir dizine araştırma da Sinirli ot ekstresi kaynatıldığında ß - Glukozidazanzimi etkisiz hale gelmekte ve Aucibine
parçalamakta ve Sinirli ot ekstresi etkisini büyük oranda yitirmektedir. Şurup veya ekstreye %2 oranında ß -
Glukozidazanzimler katıldığında ekstre veya Şurup çok aktifleşmektedir. Bu nedenle Sinirli ot yaprağı, ekstresi veya
şurubu kaynatılmamalıdır.
Sinirli ot bir yandan müsilaj, diğer yandan Silisikasit, ayrıca Fridoit glikozitler ve de Feniletanoit içermesi bu bitkiye çok farklı özellikler kazandırır. Müsilaj Mukazayı (sümüksü iç deriyi) korucu ve balgam söktürücü, Silisikasit içeren bitkiler (Kuşekmeği, Atkuyruğu otu, Sinirli ot ve Kedi başı otu) eskiden Vereme karşı kullanılmıştır ve de Ividoitler ile
Feniletanooitlerin anibiotik ve antivirel olduğu da yapılan araştırmalarla belgelenmiştir.
 
 
Çay Harmanları:
Şurup: Şurup hazırlanırken bitki kaynatılır. Süzülür bal veya Natürel şekere belli oranlarda karıştırıldıktan sonra
Şurup elde edilir fakat Sinirli ot kaynatıldığında etkisini kaybeder. Bu nedenle Sinirli ot Şurubu hazırlanırken farklı bir metot izlenir ve Sinirli ot ekstresi bal veya Natürel ilaçla hazırlanır.
Homeopatide: Homöopatide genellikle Büyük Sinirli otun taze yapraklarından 20 -30 gr bir şişeye konur ve
üzerine 100 ml % 70 lik Alkol ilave edilir. Şişe güneş ışınlarından uzakta 4-6 hafta bekledikten sonra süzülerek
Homöopatide ' Plantago major' ismi ile anılan Tentür elde edilir. Bu Tentürden günde 3-5 defa 15-25 damla alınır.
Ekstre: Ateş otunun yaprakları % 70lik alkole (etanel) ekstresi yapılır ve bu ekstre aynı tentür gibi kullanılır.
 
Yan Tesirleri: Bilinen bir yan tesiri yoktur.