JACK MEYVESÄ° Biz sizi arayalým

JACK MEYVESÄ°

 

JACK MEYVESÄ°

JACK MEYVESÄ°

MAKALELER

Ana Sayfa   |  Bitki Sözlüğü   |  Bitki Sözlüğü-J   |  JACK MEYVESÄ°

JACK MEYVESÄ°

 
JACK MEYVESÄ°
 
Latince Adı: Artocarpus integrifolia
Jack Meyvesi (Artocarpus integrifolia):
 
Anavatanı doÄŸu Hindistan olan bu meyve aÄŸacının boyu 15 m. yüksekliÄŸe kadar büyüyebildiÄŸi gibi, gövdesinin çapı
da 1,20 m. ye ulaÅŸabilir. Dalları yoÄŸun ve yumuÅŸak, yaprakları genç iken biraz tırtıllı, 10-20 cm. boyunda, oval
ÅŸekilde olup, renkleri tatlı bir koyu yeÅŸil, damarları ise açık yeÅŸildir. Gövdenin alt kısımlarındaki kabuklar genellikle
çatlamakta ve bu çatlakların altı pas renginde kızarmaktadır. Erkek çiçekleri yaprak aralarında, diÅŸi çiçekleri ise
kakao gibi aÄŸaç gövdesinde ve yahut da kart dallarındadır. Meyvelerinin uzunlukları 50-70 cm., geniÅŸlikleri ise 25-
40 cm. kadar olduÄŸu gibi, ağırlıkları da bazen 50 kiloya ulaÅŸabilir. Meyvelerin renkleri cinslerine göre sarı, kırmızı ve mor arasında deÄŸiÅŸir ve dış kabuklarının üzerlerinde kısa dikenler bulunur. Bu meyvelerin eti yaÄŸlı ve tatlı bir lezzette olup ortalarında beyaz bir muhafaza içinde, ortalama 50 kadar da çekirdeÄŸi vardır. Bu çekirdekler, uzunca ve üzerlerinde kuruduÄŸu zaman sararan beyaz bir kabuk vardır. Denizden 1.000 m. yüksekliÄŸe kadar yetiÅŸtirilebilen Jack aÄŸacı, tropikler dahilinde kalmak ÅŸartıyla soÄŸuÄŸa karşı o kadar hassas deÄŸildir. En iyi, kuvvetli kumsal topraklarda yetiÅŸir ise de bazen çok zayıf topraklarda bile büyüdüÄŸü görülür. Jack aÄŸacının üretme ÅŸekli tohumunun asıl yerine dikilmesinden ibarettir. Tohumlar ekildikten sonra yetiÅŸen aÄŸaçlar beÅŸ sene sonra meyve
verirler ve ortalama 100 sene kadar yaÅŸarlar.
Meyvenin ÅŸekli ve büyüklüÄŸü çok deÄŸiÅŸkendir. Meyve küresel, oval veya oblong (uzun silindir) ÅŸeklinde olabilir.
Meyvenin en dışında yeşil renkte, dikenimsi ve etli bir kabuk bulunur. Yeşil kabuğunun altında kahverengi,
pürüzsüz sert bir kabuk mevcuttur. Meyve içerisinde bulunan lateks, kauçuk yapımı için uygun olmamakla birlikte
içermiÅŸ olduÄŸu yaklaşık % 85 oranındaki reçine ile cila yapımı için çok deÄŸerlidir. Meyvenin yenilen kısmı
tohumlarıdır. Bu tohumlar sert kabuk içerisinde genellikle küçük meyvelerde üçü meyvenin saÄŸ tarafında üçü de
meyvenin sol tarafında olmak üzere her biri iri bir patates büyüklüÄŸündedir. Büyük meyvelerde tohum miktarı daha
da fazla olabilmektedir.
Tohumlar patates gibi pişirilerek yenmektedir. Muz ile ananas arası bir tadı vardır. Odun ateşinde tohumların
kızartması çok tercih edilmektedir. Hindistan'da patates, fasulye vb. gibi sebzelerle acılı yemeÄŸi (curry)
yapılmaktadır. Meyve salatalarında kullanılmakta, dondurma ve krema ile birlikte de servis edilmektedir.
KULLANIMI ve FAYDALARI:
Bu aÄŸacın meyvelerinden baÅŸka çekirdekleri de ezilerek veya kavrularak yenir.AÄŸacın dal, ve gövdesinde bir yara
açıldığı takdirde bundan bir süt (lateks) akmaktadır ki, bununla da kuÅŸ tutmak üzere ökse yapılır. Jack meyvesinin
biri yumuÅŸak, diÄŸeri sert meyveli olmak üzere iki önemli cinsi vardır.Konserve olarak 60 haftaya kadar
saklanabilmektedir. Yaprakları mısır ve Hindistan cevizi kabukları ile birlikte kavrulup Hindistan cevizi yağı ile birlikte karıştırılarak veya tek başına ülsere karşı kullanılmaktadır. Sirke ile karıştırılmış lateksi çıban, yılan sokmaları ve beze oluÅŸumunda tedavi amaçlı önerilmektedir. Köklerinden elde edilen ekstraktlar astım, ateÅŸ, deri hastalıkları ve ishale iyi gelmektedir. AÄŸaç kabuklarının sakinleÅŸtirici etkileri söz konusudur.